Πύργος “Σε Γκονμπαντάν” (Πύργος με τρεις θόλους)
Ο πύργος “Σε Γκονμπαντάν” που κυριολεκτικά σημαίνει “Πύργος με τρεις θόλους”, είναι ένα μνημείο που βρίσκεται στα νοτιοανατολικά της Ούρμια, πρωτεύουσας της επαρχίας του Δυτικού Αζερμπαϊτζάν. Σύμφωνα με την ανάγλυφη επιγραφή του, χτίστηκε τον έκτο αιώνα, αλλά παρουσιάστηκε στο κοινό το 1852 από τον Ρώσο ανθρωπολόγο και εθνογράφο Νικολάι Βλαντιμίροβιτς Χάνικοφ. Για να επισκεφτεί κάποιος αυτόν τον όμορφο και μοναδικό πύργο, θα πρέπει να φτάσει μέχρι την οδό Οστάντ Μπαρζεγκάρ.
Η ιστορική και αρχιτεκτονική σημασία του Πύργου “Σε Γκονμπαντάν” είχε ως αποτέλεσμα την καταχώριση αυτού του πολύτιμου αρχαίου κτιρίου στις 7 Δεκεμβρίου 1935 ως εθνική κληρονομιά του Ιράν με αριθμό εγγραφής 242.
Σύμφωνα με πολλούς ιστορικούς και ειδικούς της ισλαμικής αρχιτεκτονικής, στη θέση του πύργου με τους τρεις τρούλους, που χρονολογείται από την περίοδο των Σασσανιδών, υπήρχε παλαιότερα ένας ναός της φωτιάς. Αλλά μέχρι στιγμής, δεν έχει βρεθεί έγκυρο έγγραφο που να αποδεικνύει αυτόν τον ισχυρισμό.
Ωστόσο, η επιγραφή του πύργου παρέχει πολύ χρήσιμες και αξιόπιστες πληροφορίες. Εκτός από την ακριβή ημερομηνία κατασκευής του κτιρίου, υπάρχει και το όνομα του κατασκευαστή του πύργου. Με βάση αυτό το κείμενο, ο πύργος χτίστηκε με εντολή ενός από τους πρεσβύτερους των Σελτζούκων, ονόματι Σείχ Γκατέ αλ-Μοζαφαρί. Η μορφή και η πρόσοψη του πύργου Σε Γκονμπαντάν μοιάζει πολύ με άλλες κατασκευές που σώζονται από τον 13ο αιώνα, ειδικά με εκείνες που έχουν απομείνει στην πόλη Μαραγκεχέ και οι οποίες ανήκουν επίσης στη δυναστεία των Σελτζούκων.
Ο πύργος Σε Γκονμπαντάν είναι χτισμένος σε μια μακριά, κυλινδρική πλατφόρμα με διάμετρο περίπου πέντε μέτρων. Ο πύργος που σήμερα γνωρίζουμε ως Πύργο με τρεις θόλους έχει ύψος 13 μέτρα και αποτελείται από δύο ορόφους. Σε κάθε μία από τις τέσσερις πλευρές του πύργου έχουν κατασκευαστεί μερικά ανοίγματα (αεραγωγοί) για αερισμό και παροχή φωτός.
Ο πρώτος όροφος του πύργου χρησιμοποιείται ως υπόγειο. Αυτός ο όροφος χωρίζεται από τον δεύτερο όροφο με ένα τοξωτό κάλυμμα. Στον επάνω όροφο υπάρχει μια αίθουσα τάφου που έχει μια πόρτα ύψους δυόμισι μέτρων. Αυτό το στοιχείο μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο πύργος “Σε Γκονμπαντάν” χρησιμοποιήθηκε και ως τάφος.
Ευτυχώς, τα περισσότερα από τα κύρια μέρη του κτιρίου έχουν παραμείνει ανέπαφα. Περιλαμβάνουν την πρόσοψη, τις επιγραφές και τοίχους από τούβλα. Φτιαγμένα από πέτρα και γύψο, οι διακοσμήσεις στην πύλη εισόδου του ταφικού δωματίου είναι αρκετά μοναδικές, για να μην αναφέρουμε τους πίνακες με γεωμετρικά μοτίβα και πινακίδες γραμμένες σε γραφή Μπαναί (είδος κουφικής γραφής με γεωμετρικά σχέδια που χρησιμοποιήθηκε στην Ισλαμική καλλιγραφία και ιδιαίτερα σε επιγραφές κτιρίων στο Ιράν).
Το κάτω μέρος του κτιρίου είναι κατασκευασμένο από γκρίζες πέτρες που φτάνουν μέχρι και τα έξι μέτρα ύψος. Αλλά από αυτό το σημείο και μετά, ο πύργος είναι χτισμένος από τετράπλευρα τούβλα.