Το Ιερό του Σαχ Νεματολλάχ Βαλί
Η ιστορία του ιερού του Σαχ Νεματολλάχ Βαλί ξεκινά περίπου τον δέκατο έκτο αιώνα, κατά την ημερομηνία του θανάτου του. Μετά τον θάνατο του Σαχ Νεματολλάχ στην πόλη Κερμάν, η σορός του μεταφέρθηκε και ενταφιάστηκε σε έναν κήπο στην κομητεία Μαχάν. Στη συνέχεια, με εντολή του Αχμάντ Σαχ Αλ Βαλί Μπαχαμανί, ηγεμόνα του Ντεκάν στην Ινδία, ο οποίος ήταν και ένας από τους οπαδούς του, κατασκευάστηκαν ένας θόλος επάνω από τον τάφο του και ένας πετρόκτιστος χώρος γύρω από αυτόν. Η επιτοίχια επιγραφή της πύλης του ιερού εξακολουθεί να γράφει το όνομα του Σουλτάνου Αχμάντ. Μετά από αυτόν, άλλα κτίρια προστέθηκαν στο ιερό κατά τη διάρκεια των δυναστειών των Σαφαβιδών και των Κατζάρων. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτό το ιερό έχει έξι αιώνες αρχιτεκτονικών μεταμορφώσεων από μόνο του, ένα ιερό που τώρα θεωρείται εθνική κληρονομιά του Ιράν.
Το ιερό του Σαχ Νεματολλάχ Βαλί βρίσκεται σε μια έκταση μεγαλύτερη από τρία εκτάρια, παρόλο που το κτίριο του ναού και τα σχετικά με αυτό καλύπτουν μόνο έξι χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα αυτού του χώρου. Αυτό το ιερό ήταν στην αρχή μια κατασκευή τεσσάρων τοίχων και ένας τρούλος σε έναν κήπο. Άλλα μέρη έχουν προστεθεί σε αυτό κατά τη διάρκεια διαφορετικών εποχών. Τέσσερις μιναρέδες, η στοά Σαχ Αμπασί, η στοά Νταρ ολ-Χεφάζ, η πύλη Μοχαμμαντσαχί, ο προαύλιος χώρος, ο προαύλιος χώρος Αταμπακί, ο προαύλιος χώρος Μιρνταμάντ και ο προαύλιος χώρος Χοσεϊνιγιέ είναι μερικά από τα υπόλοιπα κτίρια αυτού του συγκροτήματος.
Η πρόσοψη του ιερού του Σαχ Νεματολλάχ Βαλί έχει ποικίλες διακοσμήσεις. Σήμερα, παρά τη διάβρωση, σώζονται ακόμη τμήματά τους. Η ανατολική πύλη του ιερού είναι διακοσμημένη με αραβουργήματα μοτίβα σε γαλάζιο, τυρκουάζ, λευκό και χρυσό. Το ιερό του Σαχ Νεματολλάχ Βαλί έχει οροφή με τρούλο με έντεκα γωνίες και πίνακες στο γύψινο κάλυμμά του. Η επιτύμβια στήλη είναι φτιαγμένη από μάρμαρο και σε αυτήν έχουν σκαλιστεί θρησκευτικές γραφές. Υπάρχει ένα μικρό δωμάτιο στα νοτιοδυτικά της αυλής. Λέγεται ότι ο Σαχ Νεματολλάχ Βαλί απομονώθηκε για σαράντα ημέρες (Τσελλέ Νεσινί) σε αυτό το μέρος.
Ένα από τα εσωτερικά κτίρια του ιερού του Σαχ Νεματολλάχ Βαλί είναι το Νταρ ολ-Χεφάζ, γνωστό και ως Στοά του Σαχ Αμπασί. Σύμφωνα με τις επιγραφές που βρίσκουμε εδώ, ανάγεται στον Σάχη Αμπάς Α’ και στην κυριαρχία του Μπεϊκτάς Χαν στο Κερμάν. Το Νταρ ολ-Χεφάζ είναι μια κατασκευή με μήκος τριάντα τρία μέτρα, πλάτος ενενήντα εννέα μέτρα και ύψος δεκατέσσερα μέτρα. Στη νοτιοανατολική πλευρά αυτού του κτιρίου, υπάρχουν δύο οκταγωνικές επιτύμβιες στήλες, η μία ανήκει στην Αγαχατούν, σύζυγο του Χαλίλ Μπείκ Αφσάρ και η άλλη ανήκει στον Μπεϊκτάς, γιο του Βαλί Χαν.
Ο κήπος Μιρνταμάντ, προς τιμήν του Σάχη Αμπάς Α’, βρίσκεται στο πίσω μέρος του Νταρ ολ-Χεφάζ και χτίστηκε με εντολή του Μπεϊκτάς Χαν ενώ σχεδιάστηκε από τον Οστάντ Καμάλ ολ-Ντιν Χοσέιν. Το Σαραγι-έ Μιρνταμάντ που έχει επισκευαστεί κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Σάχη των Κατζάρων Νασρ αλ-Ντιν είναι ένας μεγάλος χώρος στο κέντρο του οποίου υπάρχει μια λιμνούλα από μαρμάρινη πέτρα, γνωστή ως Κοσάρ. Οι διαστάσεις της είναι πέντε μέτρα επί τρία μέτρα. Στην ανατολική πλευρά διακρίνεται μια πόρτα διακοσμημένη με μουκαρνάς (μια μορφή διακοσμημένου θόλου στην ισλαμική αρχιτεκτονική). Σε αυτή την πόρτα έχει γραφτεί ένα ποίημα σε λευκό Τουλούτ (είδος ισλαμικής καλλιγραφίας) σε μπλε φόντο.
Ένα από τα κτίρια που προστέθηκαν στο κύριο τμήμα είναι ο Κήπος Βακίλ ολ-Μολκ προς τιμήν του Μοχαμμάντ Ισμαίλ Χαν Νουρί Βακίλ ολ-Μολκ, του ηγεμόνα του Κερμάν.
