Ο Ali Akbar Dehkhoda, μια σπουδαία προσωπικότητα της Ιρανικής λογοτεχνίας, δημοσιογράφος, σατιρικός συγγραφέας, μέλος της Εθνοσυνέλευσης, καθηγητής πανεπιστημίου, γλωσσολόγος, λεξικογράφος και ποιητής – ο οποίος έγινε ευρέως γνωστός για το αριστούργημά του «Λεξικό της Περσικής Γλώσσας » (από Περσικά σε Περσικά), γεννήθηκε το Τεχεράνη στις 24 Φεβρουαρίου 1880.
Μετά την ολοκλήρωση της παραδοσιακής του εκπαίδευσης και την εκμάθηση της αραβικής γλώσσας, ο Dehkhoda σπούδασε νέες επιστήμες σε μια πολιτική σχολή στην Τεχεράνη και, ταυτόχρονα, έμαθε γαλλικά και έγινε υπάλληλος του Υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν.
Στη συνέχεια έφυγε για την Ευρώπη και εγκαταστάθηκε στη Βιέννη, την πρωτεύουσα της Αυστρίας. Την περίοδο αυτή ολοκλήρωσε τις γνώσεις του στη γαλλική γλώσσα και απέκτησε πολλές πληροφορίες για νέα γνωστικά πεδία και επιστημονικές και καλλιτεχνικές προόδους στην Ευρώπη και επέστρεψε στο Ιράν με άφθονες γνώσεις.
Την εποχή της έναρξης της Συνταγματικής Επανάστασης, ο Dehkhoda εξέδωσε τη διάσημη εφημερίδα «Sur-e Esrafil» σε συνεργασία με κάποιους από τους γνωστούς του και εργάστηκε ως αρχισυντάκτης της.
Στην πραγματικότητα, οι δραστηριότητες του Dehkhoda σε αυτήν την εφημερίδα αποκάλυψαν τις πολιτικές του κλίσεις. Αυτή η εφημερίδα περιείχε μια σατιρική στήλη με τίτλο «Charand va Parand» την οποία έγραφε ο Dehkhoda και την υπέγραφε με το ψευδώνυμο «Dakho
Αυτή η στήλη αντανακλούσε ένα άνευ προηγουμένου στυλ γραφής στην περσική λογοτεχνία και δημιούργησε μια νέα σχολή στον κόσμο της σύγχρονης περσικής πεζογραφίας και δημοσιογραφίας.
Ο Dehkhoda, πολύ γενναία, έγραψε για τις υπάρχουσες κοινωνικές και πολιτικές διαφθορές με χιουμοριστικό τρόπο σε εκείνη την εφημερίδα. Επίσης δίδασκε περσική λογοτεχνία δεδομένου ότι οι γνώσεις του γύρω από το αντικείμενο αυτό ήταν άριστες.
Η ζωή του Mirza Ali Akbar Dehkhoda αφορούσε πάντα την καινοτομία και τη δημιουργικότητα, δημιουργικότητα στην ποίηση και την πεζογραφία, πρωτοβουλία για τη συγγραφή κοινωνικών θεμάτων, δημιουργικότητα στη δημοσιογραφία και καινοτομία στην έρευνα στον τομέα της περσικής λογοτεχνίας.
Τα ηθικά και ανθρώπινα χαρακτηριστικά του Dehkhoda ήταν επίσης υποδειγματικά. Σε όλη του τη ζωή, αγωνίστηκε πάντα ενάντια στην αποικιοκρατία, την τυραννία και υπέρ της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας του.
Το περίφημο «Λεξικό» της Περσικής Γλώσσας του Dehkhoda, ήταν το αποτέλεσμα σαράντα και πλέον χρόνων καθημερινής ενασχόλησης και προσπάθειας. Αυτό το λεξικό περιέχει είκοσι έξι χιλιάδες τετρακόσιες εβδομήντα πέντε τρεις στήλες-σελίδες, και περιλαμβάνει όλες τις περσικές λέξεις με ακριβή σημασία και πληροφορίες.
Το λεξικό του Dehkhoda έχει εκδοθεί σε ένα ολοκληρωμένο έργο πενήντα και περισσοτέρων τόμων. Έγραψε ένα ακόμη βιβλίο με τίτλο «Amsal va Hekam», το οποίο περιλαμβάνει όλες τις περσικές παροιμίες, τα ισλαμικά χαντίθ και ρητά και αποφθεύματα σοφίας γραμμένα και επεξηγημένα στα περσικά. Το βιβλίο αντικατοπτρίζει ξεκάθαρα τη γνώση και την επιστημονική προσωπικότητα του Dehkhoda.
Η κυβέρνηση του Ιράν ίδρυσε ένα κέντρο με το όνομα «Dehkhoda Lexicon Institute and International Center for Persian Studies» στην Τεχεράνη, το οποίο επιδιώκει τη συνέχιση της διαδικασίας σύνταξης περσικών λεξικών στο Ιράν και διδασκαλίας της περσικής γλώσσας σε άτομα που η περσική δεν είναι η μητρική τους γλώσσα αλλά ενδιαφέρονται να τη διδαχθούν και να τη μάθουν.
Μερικά από τα έργα του Allameh Dehkhoda είναι: Amsal va Hekam, μετάφραση του Μεγαλείου και της Παρακμής των Ρωμαίων, μετάφραση του έργου Πνεύμα των Νόμων, Γαλλικό-Περσικό Λεξικό, Abu Reyhan Biruni, Σχόλια στο ποιητικό έργο (divan) του Naser Khosrow, Σημειώσεις για το ποιητικό έργο (divan) του Χαφέζ, Διορθώσεις στα ποιητικά έργα (divan) των Manouchehri, Farrokhi, Massoud Sa’d, Suzani, Διόρθωση του λεξικού Fars Asadi, Διόρθωση του Sahah Al-Faras, Διόρθωση του ποιητικού έργου των Ibn Yamin και Zulahaik, μια συλλογή άρθρων και το έργο Dehkhoda κ.λπ.
Ο Dehkhoda πέθανε στην Τεχεράνη στις 27 Φεβρουαρίου 1956. Ο τάφος του βρίσκεται στον οικογενειακό του τάφο στο Μαυσωλείο Ibn Babawayh στην περιοχή Shahr-e Ray της Τεχεράνης.
