Λουτρό Κατζάρ
Το Λουτρό Κατζάρ ή Γκαρμαμπέ είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς του Γκαζβίν και προσελκύει πολλούς τουρίστες κάθε χρόνο. Είναι ένα από τα πιο όμορφα λουτρά του Ιράν που σήμερα λειτουργεί ως Μουσείο Εθνογραφίας της πόλης Γκαζβίν.
Βρίσκεται σε μια από τις παλιές συνοικίες της πόλης, τη συνοικία Ομπαϊντ Ζακανί. Η κατασκευή του ανάγεται πίσω στην αυτοκρατορία των Σαφαβίδων όταν ο Σάχη Αμπάς Β’ διέταξε τον Αμιργκουνέ Χαν Κατζάρ να χτίσει αυτό το λουτρό που ονομαζόταν τότε Χαμαμέ Σαχ, αλλά επειδή ο ιδρυτής του κτιρίου ήταν διοικητής των Κατζάρων, το όνομά του άλλαξε σε Χαμαμέ Κατζάρ. Ήταν το σημαντικότερο λουτρό της πόλης για πολλά χρόνια και το χρησιμοποιούσαν πολλοί άνθρωποι από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις. Το λουτρό αγοράστηκε από τον Οργανισμό Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Χειροτεχνίας και Τουρισμού το 2000 και εγγράφηκε στον κατάλογο των μνημείων εθνικής κληρονομιάς του Ιράν. Όταν ολοκληρώθηκαν οι εργασίες για την αποκατάστασή του, μεταφέρθηκε στο μουσείο.
Το λουτρό έχει έκταση μεγαλύτερη από 1000 τετραγωνικά μέτρα και χωρίζεται σε τρία κύρια μέρη : το Σαρμπινέ (αποδυτήριο), το Μιαντάρ (ένας χώρος προσαρμογής μεταξύ της ψυχρής θερμοκρασίας του εξωτερικού χώρου και του ζεστού αέρα του εσωτερικού του λουτρού, χώρος στον οποίον θεωρείται ότι το σώμα θερμαίνεται σταδιακά) και θερμοκήπιο (χώρος πλυσίματος) και Χαζινέ (χώρος μασάζ).
Άνδρες και γυναίκες είχαν χωριστά μέρη σε αυτό το λουτρό. Για να μπει κάποιος στο λουτρό, πρέπει πρώτα να περάσει από μια ξύλινη πόρτα και μετά από μια σπειροειδή σκάλα για να μπει στο Σαρμπινέ. Αυτός ο εξαγωνικός χώρος έχει μια μεγάλη πισίνα στο κέντρο. Είναι πολύ πιθανό ο διαχειριστής του λουτρού να βρισκόταν κάπου εκεί ώστε να φυλάει τα υπάρχοντα των πελατών.
Εκτός από την αρχιτεκτονική, τα κυανόχρωμα πλακάκια και την οροφή που μοιάζει με θόλο, μια από τις ομορφιές αυτού του λουτρού είναι τα γλυπτά σε φυσικό μέγεθος που δείχνουν ανθρώπους να πλένονται και να κάνουν μασάζ. Προκαλούν ιδιαίτερη αίσθηση και φέρνουν στα μάτια του επισκέπτη σκηνές από το μακρινό παρελθόν και την ιστορία του λουτρού.
Εκτός από την όμορφη αρχιτεκτονική και το περίπλοκο σύστημα θέρμανσης, τα λουτρά στο παλιό Ιράν είχαν πλούσια και έντονα πολιτιστικά στοιχεία μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονταν ποιήματα και παροιμίες, διαφορετικές δουλειές, ειδικά τελετουργικά που έχουν πλέον ξεχαστεί. Στην πραγματικότητα, ένα λουτρό δεν ήταν μόνο ένας χώρος στο αρχαίο Ιράν όπου οι άνθρωποι πήγαιναν για να πλυθούν. Ήταν και ένας δημόσιος χώρος όπου πήγαιναν για να συνομιλήσουν με άλλους και να περάσουν τον ελεύθερο χρόνο τους.
Ο επικεφαλής του λουτρού ονομαζόταν Χαμαμί, υπεύθυνος για τη διαχείριση του λουτρού, ο οποίος καλωσόριζε τους καλεσμένους και έκανε το μπάνιο ένα ευχάριστο μέρος για αυτούς. Αναφέρεται ότι οι διαχειριστές των λουτρών ήταν συνήθως γενναιόδωροι άνθρωποι που παρείχαν δωρεάν υπηρεσίες στους φτωχούς. Παρέχονταν και άλλες υπηρεσίες στα λουτρά από τον Τουντάμπ (άτομο που ζέσταινε και καθάριζε το μπάνιο), τον Νταλάκ (άτομο που βούρτσιζε τους ανθρώπους), τον Μοστμαλχί (άτομο που έκανε μασάζ) και τον Παντό (άτομο που φρόντιζε για τα παπούτσια και έδινε στους ανθρώπους ένα στεγνό ρούχο ή εσώρουχο).
Η επίσκεψη στο λουτρό Γκαζβίν δίνει επίσης την ευκαιρία να δείτε το Μουσείο Εθνογραφίας του Γκαζβίν στο οποίο εκτίθεται καλλιτεχνικά τα φυλετικά και πολιτιστικά στοιχεία αυτής της πόλης. Υπάρχουν γλυπτά μέσα στο Σαρμπινέ που απεικονίζουν ντόπια πρόσωπα και ενδυμασίες των φυλών Τατ, Γκαζβινί, Κορντ, Μαραγκεί και Τορκ, που χορεύουν και κάνουν τις παραδοσιακές τους δουλειές όπως ψήσιμο, καθάρισμα χαλιών, γεωργικές εργασίες, εμπόριο, συγκομιδή σταφυλιών και αποθήκευση με παραδοσιακό τρόπο και κλωστή, παραγωγή σταφίδας, παντοπωλείο και συγγραφή προσευχής. Ένα μέρος αυτού του μουσείου είναι επίσης αφιερωμένο σε τελετουργίες και έθιμα του Γκαζβίν, όπως το Ταζιέ, η συγκομιδή σταφυλιών, οι γιορτές, οι τελετές γάμου και πένθους.
