Γεννημένος στην πόλη Χομεΐν, μια συνοικία της πόλης Αράκ του Ιράν, στις 24 Σεπτεμβρίου 1902 μ.Χ., ο Σαγίντ Ρουχολλάχ Μουσταφαβί, γνωστός ως Σαγίντ Ρουχολλάχ Μουσαβί Χομεϊνί, Αγιατολάχ Χομεϊνί και Ιμάμης Χομεϊνί, ήταν ο ηγέτης της Ισλαμικής Επανάστασης και ο ιδρυτής της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν καθώς επίσης και ένας από τους μεγαλύτερους Σιίτες μαρατζί (θρησκευτικός ηγέτης) του 20ού αιώνα.
Έλαβε την πρωτοβάθμια εκπαίδευσή του καθώς και τα διάφορα επίπεδα των σπουδών του στην αραβική λογοτεχνία, τη λογική καθώς και τη νομολογία και τις αρχές της από τους δασκάλους και τους μελετητές της πόλης Χομεΐν. Η θρησκευτική του εκπαίδευση συνεχίστηκε στις πόλεις Αράκ και Κομ, κατά τη διάρκεια των οποίων, εκτός από τη μελέτη των υψηλότερων επιπέδων της νομολογίας και των αρχών της, μελέτησε επίσης άλλους ισλαμικούς επιστημονικούς κλάδους καθώς και μαθηματικά, αστρονομία και φιλοσοφία, και σπούδασε τα υψηλότερα επίπεδα του θεωρητικού και πρακτικού μυστικισμού για έξι χρόνια.
Ξεκίνησε τον ανοιχτό αγώνα του ενάντια στο μοναρχικό καθεστώς των Παχλαβί του Ιράν το έτος 1962 μ.Χ. Η κυβέρνηση της εποχής τον συνέλαβε δύο φορές και μετά τη δεύτερη σύλληψη εξορίστηκε στην Τουρκία και στη συνέχεια στο Ιράκ. Από τα 15 χρόνια της εξορίας του, πέρασε σχεδόν ένα χρόνο στην Τουρκία και τα υπόλοιπα στο Ιράκ, εκτός από τους τελευταίους μήνες, που βρισκόταν στη Γαλλία. Κατά την εξορία του, συνέχισε να διδάσκει και να γράφει θεολογικές και θρησκευτικές επιστήμες και παράλληλα παρακολουθούσε την πολιτική κατάσταση στο Ιράν. Με μηνύματα και δηλώσεις οδήγησε τον μουσουλμανικό πληθυσμό του Ιράν και τους αντιπάλους του μοναρχικού καθεστώτος εκτός Ιράν. Τελικά επέστρεψε στο Ιράν την 1η Φεβρουαρίου 1979 και μετά τη νίκη της Επανάστασης ήταν ο Ανώτατος Ηγέτης της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν μέχρι το τέλος της ζωής του.
Η θεωρία του Wilayat-e Faqih (κηδεμονία του νομικού), η οποία είναι μια νομική και πολιτική θεωρία που βασίζεται σε σιιτικές πεποιθήσεις, είναι η σημαντικότερη θεωρία του. Εκτός από τη νομολογία και τις αρχές της, ήταν επίσης ειδικός στην ισλαμική φιλοσοφία και τον θεωρητικό μυστικισμό και είχε γράψει βιβλία για αυτά. Επιπλέον, θεωρούνταν ένας από τους μελετητές με ισχυρές ηθικές αξίες. Έζησε μια ζωή απλή και ασκητική στην πόλη Νατζάφ σε ένα μικρό σπίτι και ακόμη και τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του – όταν ήταν ο Ανώτατος Ηγέτης της Ισλαμικής Δημοκρατίας – έζησε σε ένα μικρό σπίτι στο Τζαμαράν.
Ο Ιμάμης Χομεϊνί έχει αφήσει ως παρακαταθήκη περισσότερα από σαράντα βιβλία σε τομείς όπως η ηθική, η νομολογία, ο μυστικισμός, η φιλοσοφία, τα χαντίθ, η ποίηση και η ερμηνεία. Μεταξύ των έργων του θα μπορούσε κάποιος να αναφέρει το Kashf-e Asrar (ανακαλύπτοντας μυστικά), το Tahrir al-Wasilah (Ένα εγχειρίδιο για τις θρησκευτικές φετβά), τα Σαράντα Χαντίθ, Wilayat-e-Faqih, Jihad Akbar (μείζονα τζιχάντ), Τελετουργίες Χατζ, Adab al-Salat (κατά λέξη, τρόποι προσευχής), Asrar al-Salat (τα μυστικά της προσευχής), Ερμηνεία της Σούρα Al-Hamad, Σχολιασμός της Dua Sahar, The Book of Bai’ (5 τόμοι), The Book of Purification (4 τόμοι), Istifta’at (Απαντήσεις σε θρησκευτικές ερωτήσεις σε 3 τόμους), The Book on Religious Rulings, Commentary on the Hadith of the Armies of Wisdom and Ignorance, Σημειώσεις για τα σχόλια που γράφτηκαν στο Fusus al-Hikam του Ibn Arabi κ.λπ.
Όλες οι ομιλίες, τα μηνύματα, οι συνεντεύξεις, οι αποφάσεις, οι θρησκευτικές άδειες και οι επιστολές του δημοσιεύτηκαν αρχικά σε μια συλλογή 22 τόμων με τίτλο «Sahifa Noor» και στη συνέχεια σε μια άλλη συλλογή με τίτλο «Sahifa Imam». Το έργο αυτό έχει μεταφραστεί στα αγγλικά. Πολλά από τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε διάφορες γλώσσες του κόσμου. Το Ινστιτούτο Σύνταξης και Δημοσίευσης των Έργων του Ιμάμη Χομεϊνί στην Τεχεράνη δραστηριοποιείται σε τομείς όπως η διατήρηση των εγγράφων του Ιμάμη Ρουχολλάχ Χομεϊνί, η συλλογή και η δημοσίευση των βιβλίων και των σχετικών άρθρων του. Λόγω της ιδιαίτερης θέσης του Ιμάμη Χομεϊνί, έχουν εκπονηθεί πολλά επιστημονικά, καλλιτεχνικά και πολυμεσικά έργα αλλά και πλήθος ερευνητικών εργασιών για αυτόν.
Ο Ιμάμης Χομεϊνί αναχώρησε για την τελευταία του κατοικία στις 3 Ιουνίου 1989. Η ημέρα αυτή έχει ανακηρυχθεί επίσημη αργία στο Ιράν. Η κηδεία του έγινε στις 5 Ιουνίου 1989, στο Τζαμί Grand Mosalla της Τεχεράνης, στην οποία παρευρέθηκαν περίπου δέκα εκατομμύρια άνθρωποι και ως εκ τούτου θεωρείται η κηδεία με τη μεγαλύτερη προσέλευση κόσμου σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η επέτειος του θανάτου του τιμάται στον τάφο του, κάθε χρόνο, με την παρουσία Ιρανών και ξένων πολιτικών και θρησκευτικών προσωπικοτήτων. Ο τάφος του, που είναι πολύ δημοφιλής μεταξύ των Ιρανών και των Σιιτών του κόσμου, βρίσκεται στην Τεχεράνη.
