Ρεπερτόριο Ιρανικής Μουσικής
Η ιρανική μουσική ονομάζεται επίσης ιρανική παραδοσιακή μουσική, κλασική μουσική του Ιράν και μερικές φορές οργανική μουσική του Ιράν.
Στην πραγματικότητα, αυτή η τέχνη έχει μεταφερθεί προφορικά από Δάσκαλο σε μαθητή με τα χρόνια και αυτό που είναι σήμερα διαθέσιμο σε εμάς, ως παραδοσιακή μουσική του Ιράν είναι το αποτέλεσμα της μεγάλης προσπάθειας ανδρών και γυναικών.
Η ιρανική μουσική έχει επηρεάσει τη μουσική άλλων χωρών, όπως του Αφγανιστάν, του Πακιστάν,της Τουρκίας,της Αρμενίας, του Αζερμπαϊτζάν και της Ελλάδας. Ωστόσο, έχουν επηρεάσει αμοιβαία την ιρανική μουσική με την πάροδο του χρόνου.
Το ρεπερτόριο της αυθεντικής ιρανικής μουσικής έχει καταχωρηθεί το 2009, στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας στην UNESCO. Η αρχή αυτής της τέχνης ανάγεται στα προ Χριστού χρόνια.
Μια σφραγίδα που ανακαλύφθηκε από το Choghamish στο Dezful, που φαίνεται να δημιουργήθηκε 3400 χρόνια πριν, δείχνει μια ομάδα μουσικών να παίζει ο καθένας ένα όργανο. Άρπα, τρομπέτα και τονμπάκ είναι τα όργανα που απεικονίζονται σε αυτό το έργο. Η ανακάλυψη παρόμοιων λιθογλυπτικών έργων σε αυτήν την περιοχή μαρτυρεί τη δραστηριότητα πολλών μουσικών στο αρχαίο Ιράν. Η ιρανική μουσική έχει ταξινομηθεί ιστορικά σε δύο περιόδους: την προ-ισλαμική περίοδο και την ισλαμική εποχή.
Η παραδοσιακή μουσική του Ιράν αποτελείται από Dastgahs, Gushes, Avazes και τις δικές της μοναδικές μορφές που σήμερα περιλαμβάνουν επτά Dastgah και έξι Avazes. Sur, Segāh (η τρίτη θέση), Čahārgāh (τέταρτη θέση), Homāyun, Māhur, Navā και Rāst-Panjgāh (η πέμπτη θέση) είναι επτά Dastgah της ιρανικής μουσικής. Το Avaz μπορεί επίσης να θεωρηθεί ως ένα μικρό και σύντομο Dastgah. Ενδιαφέροντα από αυτή την άποψη είναι τα Avaz-e Dashti, Avaz-e Abu’ata, Avaz-e Afshari, Avaz-e Bayat-e Tork, Avaz-e Esfahan, Avaz-e Bayat-e Kord, Avaz-e Shyshtar.
Από τα κύρια μουσικά όργανα στο Ιράν, Ney, Daf, Tar, Setar, Dotar, Divan, Shurangiz, Tonbak, Dayereh, Kamanche, Oud (Barbat), Qanun, Suroz, Ney-anban, Τρομπέτα, Sorna, Duduk (Μπαλαμπάν), Μπορούν να αναφερθούν τύμπανο,μεταλλικο τύμπανο και κλαρινέτο.
Υπάρχει επίσης κάποια μοναδική μουσική στο Ιράν που σχετίζεται με διαφορετικές περιοχές και λαούς: Κουρδική μουσική (από την παλαιότερη μουσική στον κόσμο), μουσική Μπαλούτσι, μουσική του Αζερμπαϊτζάν, μουσική Μπαχτιάρι, μουσική Χορασάν, μουσική Γκαζβίν, μουσική Νοτίου Ιράν, μουσική Γκιλάκ, Μουσική Mazandaran, μουσική Lorestan, μουσική Talesh, μουσική Bandar, μουσική Elam, μουσική Ghashghaei και η τοπική μουσική του Fars.